Το κυριότερο συστατικό του πετρελαίου και των προϊόντων που προέρχονται από αυτό, είναι οι υδρογονάνθρακες. Το ποσοστό των υδρογονανθράκων ποικίλει ανάλογα με το πετρελαιοειδές και μπορεί να φτάσει έως 98%.
Οι υδρογονάνθρακες μπορούν να βρεθούν στο περιβάλλον από διάφορες πηγές. Σε αντίθεση με άλλες κατηγορίες ρυπαντικών ενώσεων όπως για παράδειγμα τα εντομοκτόνα, οι πετρελαϊκοί υδρογονάνθρακες δε χρησιμοποιούνται για κάποιο σκοπό στα εδάφη και η οποιαδήποτε ρύπανση από αυτούς είναι στην ουσία αποτέλεσμα ατυχήματος ή λανθασμένης χρήσης. Υψηλά ποσοστά υδρογονανθράκων μπορούν να βρεθούν σε:
Οι υδρογονάνθρακες που εμφανίζονται σε εδάφη κοντά σε σταθμούς αποθήκευσης και πώλησης υγρών καυσίμων που είτε έχουν σταματήσει να χρησιμοποιούνται, είτε συνεχίζουν να λειτουργούν είναι κυρίως χαμηλού μοριακού βάρους και προέρχονται από διαρροές βενζίνης και πετρελαίου κίνησης-θέρμανσης.
Τέτοια σημεία είναι για παράδειγμα τα αεροδρόμια στα σημεία ανεφοδιασμού των αεροπλάνων, όπου συναντώνται συνήθως χαμηλού και μέσου μοριακού βάρους υδρογονάνθρακες, καθώς και οι σιδηροδρομικοί σταθμοί στους οποίους εμφανίζονται υδρογονάνθρακες υψηλότερου μοριακού βάρους
Η ρύπανση που οφείλεται σε ατυχήματα κατά τη μεταφορά καυσίμων επιβαρύνει το περιβάλλον με υδρογονάνθρακες χαμηλού μοριακού βάρους (ατύχημα κατά τη μεταφορά βενζίνης) ή μέσου μοριακού βάρους (ατύχημα κατά τη μεταφορά πετρελαίου).
Η δεύτερη περίπτωση συνήθως επιβαρύνει το θαλάσσιο οικοσύστημα, ενώ η πρώτη τα εδάφη, με υδρογονάνθρακες όλων των μοριακών βαρών ιδιαίτερα όμως των μεγαλύτερου μοριακού βάρους ενώσεων.
Στα εδάφη σε περιοχές διυλιστηρίων συναντάται ρύπανση από υδρογονάνθρακες κυρίως των υψηλότερου μοριακού βάρους ενώσεων.
Αν και οι υδρογονάνθρακες στο έδαφος είναι κατά κύριο λόγο ανθρωπογενούς προέλευσης, εντούτοις υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες η ρύπανση του εδάφους με υδρογονάνθρακες προέρχεται από φυσικές πηγές. Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι διαρροές από τις φυσικές δεξαμενές πετρελαίου, καθώς και η αποσύνθεση οργανικού υλικού. Επίσης υπάρχουν ενδείξεις για την ικανότητα κάποιων ανώτερων φυτών να συνθέτουν υδρογονάνθρακες, οι οποίοι μπορούν στη συνέχεια να μετακινηθούν προς το έδαφος.
Η ρύπανση από αυτές τις πηγές αποτελείται από υψηλότερου μοριακού βάρους υδρογονάνθρακες, ωστόσο ιδιαιτέρα οι δυο τελευταίες πηγές είναι δευτερεύουσας σημασίας και δε μπορούν στην ουσία να προκαλέσουν σημαντική ρύπανση του εδάφους.
